Hoewel vrouwen al bijna een eeuw Vrouwendag vieren riep de Algemene Vergadering van de VN de lidstaten in 1977 op om 8 maart te erkennen als VN-dag voor de rechten van de vrouw en de wereldvrede.
8 maart is het hoogtepunt van de onvermoeibare inspanningen van vrouwen door de geschiedenis heen in hun strijd voor gelijkheid. Deze dag herinnert aan de inspanningen om genderdiscriminatie en seksisme te bestrijden.
De afgelopen 40 jaar zijn Iraanse vrouwen onder een vrouwen hatende dictatuur meer dan in enig ander land het slachtoffer geweest van discriminatie op grond van geslacht, onderdrukking en bruut staatsgeweld. Maar in de loop der jaren van confrontatie met het klerikale regime zijn generaties vrouwen naar voren gekomen die zich realiseren dat gelijkheid in Iran onmogelijk is zonder de dictatuur omver te werpen en al haar discriminerende wetten, tradities en culturen uit te wissen.
Zij hebben met een onbedwingbare geest en bewonderenswaardige moed bewezen dat zij verantwoordelijk kunnen en moeten worden gehouden om op te staan en offers te brengen voor vrijheid en gelijkheid op de hoogste niveaus. Sinds de jaren tachtig hebben duizenden voorhoedevrouwen de moeilijkste tijden en zware martelingen onder het klerikale regime doorstaan. Velen van hen werden gemarteld.
Vrouwen speelden een actieve rol in de opstand van november 2019 die zich binnen een paar dagen naar 191 steden verspreidde. In Teheran, Tijdens de eerste nacht van de protesten tegen de stijging van de benzineprijzen, terwijl mensen hun auto’s stilzetten en de snelwegen blokkeerden, riep op de snelweg van Hakim één dappere jonge vrouw “Weg met de dictator”, waar de mensen in de omgeving zich bij aansloten. Deze scène herhaalde zich keer op keer tijdens de opstand van november. Functionarissen van het regime, de Revolutionaire Garde en de regeringsmedia hebben herhaaldelijk hun bezorgdheid geuit over de rol van jonge vrouwen in de opstand.
Het nieuwsagentschap Fars, gelieerd aan de Revolutionaire Garde (IRGC), schreef: “Sommige vrouwen hadden een centrale rol in het leiden van de rellen.” Fars voegde eraan toe: “De speciale rol van vrouwen in het organiseren en leiden van de recente rellen leek opmerkelijk. Op talrijke plaatsen, vooral in de voorsteden van Teheran, hadden vrouwen van zo tussen de 30 en 35 jaar een speciale rol in het leiden van de rellen (…) Deze vrouwen droegen dezelfde gewaden, elk had een andere rol; de ene filmde de rellen, de andere hield de auto’s tegen en weer een andere zette de mensen aan om zich bij de rellen aan te sluiten (…)”. (Staatspersbureau Fars – 20 november 2019)
In reactie op deze protesten gebruikte de religieuze dictatuur de meest brute methoden van repressie, van het gebruik van scherpe munitie tot tanks en helikopters en het afslachten van mensen die hun toevlucht hadden gezocht in de moerassen. Als gevolg van de brute repressie werden 1.500 mensen gedood, onder wie 400 vrouwen. Volgens een recent rapport van Amnesty International werden ten minste 23 kinderen “doodgeschoten door Iraanse veiligheidstroepen die onwettig met scherp schoten op ongewapende betogers en omstanders”.
Onder de slachtoffers waren kleine meisjes, een 14-jarig meisje, alsmede moeders van vele kinderen en vrouwen van wel 60 jaar oud. Nog vele anderen werden gearresteerd en in de gevangenissen van de moellahs aan de ergste folteringen en onmenselijke toestanden blootgesteld.
Waarvoor deze vrouwen hun leven opofferen kan in deze vier woorden worden samengevat: vrijheid, gelijkheid, democratie en emancipatie.
Zij zijn tot het besef gekomen dat zij zich moeten bevrijden van de verplichte godsdienst, de dictatuur en de verplichte hijab. Zij geloven dat, om de gender-, klasse- en systematische ongelijkheid en onderdrukking uit te roeien, zij degenen zijn die moeten opstaan en ervoor moeten vechten.
De dappere Iraanse vrouwen strijden niet alleen voor hun eigen emancipatie, maar ook voor de individuele vrijheid van het Iraanse volk. Hun punt is dat vrouwen van alle nationaliteiten, religies en sociale klassen dezelfde rechten moeten hebben als mannen in alle economische, sociale en politieke contexten. Deze duidelijke visie zal worden gerealiseerd door de vastberadenheid van het volk en zijn verzet onder leiding van de Iraanse vrouwen. En dus, op deze 8 maart, wanneer de vrouwen over de hele wereld streven naar gelijkheid, staat de Internationale Vrouwendag in Iran voor vrijheid en democratie, die is versierd met de namen van vrouwen die hun leven gaven in de Iraanse opstand in november 2019, symbool voor een nieuwe generatie voorhoedevrouwen die strijden voor sociale gelijkheid en hun land bevrijden van de theocratie. Vrouwen die de “Generatie Gelijkheid” in de praktijk en in de zwaarste sociale omstandigheden hebben bewezen in de strijd voor de omverwerping van een religieus-fundamentalistische dictatuur en de leiding van de opstand voor vrijheid hebben verkregen.
