10 oktober 2023 – NEE tegen de doodstraf! Ter gelegenheid van de Werelddag tegen de Doodstraf, die jaarlijks gevierd wordt op 10 oktober, hebben mensenrechtenactivisten en verbannen Iraniërs de internationale gemeenschap opgeroepen om effectief te werken aan het stoppen van executies en het afschaffen van de doodstraf in Iran.
De doodstraf is een wrede en onmenselijke straf. Ze schendt het fundamentele recht van de mens op leven en waardigheid. Terwijl steeds meer landen wereldwijd de doodstraf afschaffen, gaat de dictatuur in Teheran door met haar wrede executiepraktijk. Ter gelegenheid van de Werelddag tegen de Doodstraf protesteerden mensenrechtenactivisten en verbannen Iraniërs tegen de executies in Iran met waken en bijeenkomsten in Amsterdam en andere Europese steden.
Executies als instrument om de bevolking te onderdrukken
In Iran zijn executies een middel van de terreur van het regime om de bevolking te onderdrukken. Om verdere burgerprotesten tegen de dictatuur te voorkomen en angst en terreur onder de bevolking te zaaien, laat het regime steeds meer executies uitvoeren in gevangenissen.
De rechterlijke macht van het regime, die dient als onderdrukkingsinstrument van de machthebbers, velt elke dag nieuwe doodvonnissen. De processen voldoen nooit aan internationale wettelijke normen. In Iran worden veel mensen geëxecuteerd voor daden die volgens het internationaal recht helemaal geen misdaad zijn en waarvoor onder geen enkele omstandigheid de doodstraf zou moeten gelden. Doodvonnissen zijn vaak gebaseerd op “bekentenissen” die door foltering zijn afgedwongen. Duizenden gevangenen in Iran dreigen geëxecuteerd te worden, waaronder politieke gevangenen.
Tijdens de Werelddag tegen de doodstraf werden ook de drie politieke gevangenen Saleh Mirhashemi, Saeed Yaghoubi en Majid Kazemi herdacht, die op 19 mei 2023 werden geëxecuteerd in een gevangenis in de centrale Iraanse stad Isfahan voor hun deelname aan de protestbeweging tegen het regime.
Het regime in Teheran is verantwoordelijk voor de meeste executies van vrouwen en minderjarigen
In verhouding tot zijn bevolking is Iran de staat met de meeste uitgevoerde doodvonnissen ter wereld. Sinds begin 2023 zijn er in Iran meer dan 500 executies geregistreerd. Het aantal niet-gerapporteerde gevallen ligt nog veel hoger.
Het aantal executies van vrouwen neemt toe. In geen enkel ander land zijn de afgelopen jaren zoveel vrouwen geëxecuteerd als in Iran.
Het regime in Teheran executeert ook minderjarigen, hoewel internationale wetgeving dit streng verbiedt. Volgens de wetten van het regime kunnen zelfs negenjarige meisjes en 15-jarige jongens ter dood worden veroordeeld. Hiermee lappen de heersers in Iran internationaal geldende mensenrechtenwetgeving aan hun laars.
Het VN-Verdrag inzake de Rechten van het Kind en het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten verbieden zonder uitzondering streng het gebruik van de doodstraf tegen minderjarigen. Toch is Iran het land met het hoogste aantal geëxecuteerde minderjarigen ter wereld.
Internationale campagne: Houd regime Teheran verantwoordelijk voor misdaden volgens internationaal recht!
Ter gelegenheid van de Werelddag tegen de Doodstraf herinnerden mensenrechtenactivisten en verbannen Iraniërs aan de massa-executies van 1988 die het leven eisten van duizenden politieke gevangenen in Iran. Ze eisten dat de daders van dit bloedbad, waaronder veel huidige functionarissen van de dictatuur in Iran, op internationaal niveau vervolgd zouden worden.
De massa-executies van 1988 waren een georganiseerde staatsmoord op politieke gevangenen in heel Iran in de zomer en de herfst van dat jaar op bevel van de toenmalige regeringsleider Khomeini. Naar schatting werden tot 30.000 gevangenen het slachtoffer van deze massamoord. Ze werden opzettelijk vermoord om elk verzet tegen de dictatuur de kop in te drukken. De geëxecuteerden werden door hun beulen begraven in naamloze massagraven. Familieleden werden geïntimideerd en bedreigd zodat geen informatie over de massamoord de buitenwereld zou bereiken.
Het beginsel van het wereldrecht: een einde maken aan de straffeloosheid van plegers van misdaden volgens het internationaal recht!
De massale, systematische moorden op politieke gevangenen in Iran, in het bijzonder het bloedbad van 1988, zijn misdaden die vallen onder het internationaal recht. Op basis van het principe van internationaal recht kunnen internationaalrechtelijke misdaden overal ter wereld vervolgd worden, ongeacht het land waar de daden zijn gepleegd. Het principe van internationaal recht is van toepassing op misdaden zoals genocide, misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden. Er is geen verjaringstermijn voor deze misdaden. Het beginsel van het internationaal recht is een belangrijk instrument om de plegers van misdaden volgens het internationaal recht in Iran te straffen.
Mensenrechtenactivisten roepen de wereldgemeenschap herhaaldelijk op om de daders van de massa-executies van 1988, waaronder de huidige regimepresident Raisi, op internationaal niveau te vervolgen. De daders moeten voor hun misdaden volgens het internationaal recht ter verantwoording worden geroepen door nationale rechtbanken of door het Internationaal Strafhof in Den Haag, op basis van het principe van het internationaal recht. Er moet een einde komen aan de huidige straffeloosheid.
De wereldgemeenschap moet de druk op het regime in Iran aanzienlijk opvoeren om verdere executies te voorkomen. De Revolutionaire Garde, het belangrijkste onderdrukkingsorgaan van het regime, moet door de EU als terroristische organisatie worden geclassificeerd om haar internationale financieringsbronnen af te snijden. Er werd geëist dat alle onderhandelingen en diplomatieke betrekkingen met het regime in Teheran zouden worden opgeschort totdat er een einde zou komen aan de doodvonnissen en executies.
