13 mei 2023 – Verschillende mensenrechtendeskundigen van de VN hebben de executies in Iran scherp veroordeeld, waaronder de executie van de Zweeds-Iraanse onderdaan Habib Chaab en de gevangenen Yousef Mehrdad en Sadrollah Fazeli Zare, die ter dood waren veroordeeld wegens vermeende “godslastering”. Executies na onwettige en oneerlijke processen komen volgens deskundigen neer op willekeurige executies volgens het internationaal recht.
De deskundigen (op de foto’s van links naar rechts) zijn onder meer:
- Javaid Rehman, speciaal rapporteur van de VN voor de mensenrechtensituatie in Iran
- Morris Tidball-Binz, speciaal rapporteur van de VN voor buitengerechtelijke, standrechtelijke en willekeurige executies
- Irene Khan, speciaal rapporteur van de VN voor de vrijheid van meningsuiting
In een persbericht van de VN van 9 mei wordt erop gewezen dat de internationale regels inzake een behoorlijke rechtsgang en een eerlijk proces in Iran systematisch worden geschonden. “Elk doodvonnis dat in strijd met de internationale verplichtingen van een regering wordt uitgesproken, is onwettig en komt neer op een willekeurige executie”, aldus de deskundigen.
Volgens de VN werd de Zweeds-Iraanse dissident Habib Chaab sinds oktober 2020 vastgehouden nadat hij in Turkije was ontvoerd en naar Iran gebracht onder omstandigheden die neerkomen op gedwongen verdwijning. Hij werd ter dood veroordeeld op basis van zwakke en verzonnen beschuldigingen en op 6 mei in Teheran geëxecuteerd. “Het is zeer verontrustend dat de regering de executie van Habib Chaab heeft uitgevoerd ondanks herhaalde oproepen van mensenrechteninstellingen en de internationale gemeenschap”, aldus de VN-deskundigen.
Mei 2023: Demonstratie tegen executies in Iran
Zij hebben ook hun bezorgdheid geuit over het feit dat Yousef Mehrdad en Sadrollah Fazeli Zare op 8 mei 2023 worden geëxecuteerd na uiterst oneerlijke processen wegens vermeende “godslastering, belediging van de islam en de profeet en bevordering van het atheïsme”. Mehrdad en Zare zaten sinds mei 2020 in hechtenis.
“Meningsuitingen – met inbegrip van kritiek op religieuze leiders of opmerkingen over religieuze doctrines en overtuigingen die geen pleidooi voor haat of aanzetten tot discriminatie, vijandigheid of geweld vormen – mogen nooit strafbaar worden gesteld, laat staan leiden tot door de staat gesanctioneerde executies”, aldus de deskundigen. Het verbieden van vrije meningsuiting over religies of andere geloofssystemen, waaronder blasfemiewetten, is volgens hen onverenigbaar met het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten.
De mensenrechtendeskundigen riepen het regime in Iran op om alle executies stop te zetten en de doodstraf af te schaffen: “In Iran gebruiken de machthebbers de doodstraf en de executie als een middel van politieke onderdrukking tegen demonstranten, dissidenten en minderheden. Wij roepen de Iraanse autoriteiten op om de grondwet en het wetboek van strafrecht te wijzigen om executies te verbieden en alle doodvonnissen om te zetten.”
