“Mijn vaderland, ik zal je weer opbouwen
Met bakstenen van mijn ziel.
Ik zal je pijlers weer oprichten
Met stukken van mijn gebeente “
19 aug 2014- De Iraanse dichteres Simin Behbahani is dinsdag in een ziekenhuis in Teheran op 87-jarige leeftijd overleden.
Mevrouw Behbahani had last van ademhalings- en hartproblemen en lag de laatste 13 dagen in coma.
Behbahani werd twee keer genomineerd voor de Nobelprijs voor de literatuur. Ze begon op haar twaalfde met het schrijven van poëzie en publiceerde haar eerste gedicht op veertienjarige leeftijd.
Begin maart 2010 kreeg ze geen toestemming om het land te verlaten. Terwijl ze op het punt stond een vliegtuig naar Parijs te nemen, belette het Iraanse regime haar het land te verlaten en werd haar paspoort in beslag genomen.
Simin Behbahani was geliefd bij veel gewone Iraniërs, maar werd door de autoriteiten, die ze haar hele leven provoceerde, afgekeurd.
Simin Behbahani was niet alleen een van de meest invloedrijke dichters van Iran, maar ook een van de belangrijkste vrouwen in de lange geschiedenis van de Perzische literatuur.
Behbahani’s belangrijkste stimulans was haar moeder, Arghun, die ook poëzie schreef en de tār, een langhalsluit, bespeelde. Arghun was een vooruitstrevende vrouw voor haar tijd en haar huis was een populaire ontmoetingsplaats voor schrijvers en sociale activisten. Zij ontdekte de dichteres in Simin toen ze nog een tiener was.
Toen haar moeder haar poëzie vond, deed Behbahani alsof ze er niets vanaf wist. Maar haar moeder wist de waarheid en stuurde het naar een bevriende dichter. De volgende dag werd het gedicht in een krant gepubliceerd.
Het was het begin van een carrière als schrijver die meer dan zeven decennia overspande.
Meer info
Citaat: “Wij [schrijvers] zullen pas erkenning vinden op de dag dat er geen schrijvers meer in de gevangenis zitten, geen studenten worden gearresteerd, en journalisten vrij zijn om te schrijven wat zij willen.”
Behbahani schreef over liefde en vrouwelijkheid, maar het grootste deel van haar werk was gericht op maatschappelijke vraagstukken.
De Ballade van het bordeel, een gedicht over prostituees in Teheran, vestigde de aandacht op de benarde situatie van een groep vrouwen die eerder genegeerd werd.
In de eerste dagen na de islamitische revolutie bleef Behbahani provocerende gedichten schrijven toen er huiveringwekkende foto’s boven water kwamen van mensen die door het nieuwe regime geëxecuteerd werden, hoewel deze pas vele jaren later werden gepubliceerd.
Zij moest hiervoor betelen met voortdurende laster en intimidatie in kranten die de gevestigde geestelijke orde aanhingen, een tijdelijk verbod op reizen buiten Iran en constante censuur van haar werk.
In 2009 ontving Behbahani de Simone de Beauvoir-prijs voor Women’s Freedom namens vrouwenrechtenactivisten in Iran.
Ze maakte ook deel uit van de “miljoen handtekeningen” campagne, waarin werd gevraagd om hervorming van de wetten die vrouwen discrimineren en deze in overeenstemming te brengen met de internationale normen inzake mensenrechten.
Populaire liederen
Sommige van Behbahani’s gedichten kent iedereen uit het hoofd, zelfs degenen die haar niet goed kenden, omdat ze als songteksten gebruikt zijn door de meest populaire zangers van Iran.
“Mijn vaderland, ik zal je weer opbouwen
Met bakstenen van mijn ziel.
Ik zal je pijlers weer oprichten
Met stukken van mijn gebeente ”
Jaren geleden zei Behbahani tijdens een ceremonie ter ere van haar: “Wij [schrijvers] zullen pas erkenning vinden op de dag dat er geen schrijvers meer in de gevangenis zitten, geen studenten worden gearresteerd, en journalisten vrij zijn om te schrijven wat zij willen.”
Voor veel Iraniërs was ze niet alleen een geweldige dichteres, maar ook een onv