In september 2019 werd er in Iran harder opgetreden tegen strijdsters voor vrouwenrechten. Nu het klerikale regiem elke dag zwakker wordt, zijn de activiteiten van strijders voor rechten steeds gevaarlijker voor ze.

Rapporten melden dat er in de maand juni zo’n 20 strijdsters voor vrouwenrechten gevangen zijn gezet of wreed zijn behandeld in de gevangenis. Sommigen kregen zware straffen opgelegd en anderen werden overgebracht naar de gevangenis om hun straf uit te zitten.

Tegelijk heeft het regiem het aantal executies opgevoerd, waaronder ook die van vrouwen, om de algemene sfeer in het land te verscherpen.

De executies en het laffe vermoorden van gevangenen tijdens hun detentie, hebben bewijsbaar aanleiding gegeven tot grotere ontevredenheid en meer verzet onder de bevolking, zoals te zien bij de begrafenis van Alireza ShirMohammad-Ali.

Tot nu toe al 89 vrouwen ter dood gebracht

De 89ste vrouw die tijdens Rouhani’s bewind ter dood werd gebracht, Fatemeh Nassiri, die al 11 jaar gevangen zat in de Qarchak gevangenis, werd op 19 juni 2019 opgehangen in de Ghohardasht gevangenis (ook bekend als Rajaii-shahr). Er werd beweerd dat zij de schuld op zich had genomen voor een door haar zoon gepleegde moord.

Doodstraf voor een moeder die zich tegen verkrachting verzette

Op 25 juni werd een schokkend vonnis uitgesproken. Soghra Khalili, 36 jaar en moeder van twee kinderen werd tot de doodstraf veroordeeld omdat ze zich verweerde tegen haar verkrachter. Ze zit al zeven jaar gevangen. Haar vierjarige zoontje verblijft samen met haar in de Centrale gevangenis van Sanandaj. Haar andere zoon is 14 en woont bij zijn vader.

Omid Badri, Soghra’s echtgenoot zei: “De doodstraf werd in 2015 uitgesproken, maar mijn vrouw beging die moord om haar waardigheid te verdedigen. Er was een man die mijn vrouw lastigviel en hinderde. De inwoners van ons dorp weten dat het slachtoffer verscheidene andere families op dezelfde manier lastig had gevallen en andere getrouwde vrouwen onder druk had gezet. Ali (het slachtoffer) liet mijn vrouw niet met rust, hoewel ze getrouwd was. Ten slotte had mijn vrouw er genoeg van en toen stak ze hem dood.”

Meneer Badri zei dat ze maar twee maanden de tijd hebben om het bloedgeld aan het gezin van het slachtoffer te betalen, anders zal ze ter dood gebracht worden.

Internationale wetgeving ontraadt het veroordelen van vrouwen tot gevangenisstraf, laat staan tot de doodstraf, vanwege hun rol als moeder en verzorgster, maar dat is niet het geval onder het huidige regiem van Iran.

Dit is bovendien niet de eerste keer dat een vrouw ter dood werd veroordeeld omdat ze zich tegen verkrachting verzette. In 2014 werd Reyhaneh Jabbari opgehangen na zeven jaar in de gevangenis te hebben gezeten omdat ze niet toegaf aan de druk die op haar werd uitgeoefend om mee te werken aan het schoonpraten van haar aanvaller, een van de hogere beambten van het Ministerie van Inlichtingen.

Roep om gerechtigheid (Call for Justice) bij begrafenis van vermoorde politieke gevangene

De begrafenisstoet en de begrafenis van politieke gevangene Alireza Shir-Mohammad-Ali vonden plaats op de Behesht-e Zahra begraafplaats ten zuiden vanTeheran.

De 21-jarige politieke gevangene werd volgens een voor-opgezet plan op 10 juni 2019 bruut neergestoken door twee medegevangenen die door de staf van de penitentiaire in-richting van Groot-Teheran, de Fashafouyeh gevangenis, aangeworven waren.

Hoewel de begrafenis plaatsvond onder strikt gecontroleerde omstandigheden met een groot aantal veiligheidsagenten en politiemensen in burger op de begraafplaats, was er bij de begrafenis een groep moeders van martelaren en politieke gevangenen aanwezig die van de gelegenheid gebruikmaakten om gerechtigheid te eisen voor onschuldige slachtoffers van vervolging in Iran. Deze vrouwen drongen er bij Alireza’s moeder op aan om zich aan te sluiten bij de Call-for-Justice beweging van moeders van martelaren.

Ameneh Zaheri Sari

De politieke gevangene Ameneh Zaheri Sari werd in de Sepidar gevangenis van Ahvaz mishandeld door gevangenbewaarders. Haar familie zegt dat ze aan haar arm gewond was geraakt maar dat haar medische zorg en verzorging werd geweigerd.

Ameneh Zaheri Sari had eerder al fysieke problemen gehad toen delen van haar lichaam ernstig op begonnen te zwellen. Volgens de dokter die in de apotheek werkte moest ze snel overgebracht worden naar een ziekenhuis om onderzocht en behandeld te worden. Maar de leiding van de gevangenis heeft tot nu toe geweigerd om haar naar een ziekenhuis te laten overbrengen.

Ameneh Zaheri Sari zou vrijgelaten worden op een borgsom van 300 miljoen toman, maar haar tijdelijke invrijheidstelling is ook opgeschort.

Omstandigheden van vrouwelijke politieke gevangenen en rechtenactivisten

Nazanin Zaghari

De Brits-Iraanse Nazanin Zaghari, met dubbele nationaliteit, ging twee weken in hongerstaking uit protest tegen haar onrechtmatige gevangenhouding. Na drie jaar in de gevangenis eiste ze onvoorwaardelijke invrijheidstelling.

Zij is het slachtoffer van het beleid van het Iraanse regiem om gijzelaars te nemen en ze wordt gebruikt als onderhandelingstroef in Teherans onderhandelingen met het Verenigd Koningkrijk.

Nazanin Zaghari begon haar hongerstaking op 15 juni 2019, op de verjaardag van haar dochter. Haar echtgenoot, Mr Richard Ratcliffe, ging uit solidariteit met zijn vrouw, op dezelfde dag ook in hongerstaking voor de Iraanse Ambassade in Londen.

Nazanin Zaghari was projectmanager bij de Thompson Reuters Foundation, toen ze met haar tweejarige dochtertje Gabriella in maart 2016 naar Iran reisde om haar ouders te bezoeken. Op 3 april 2016 werd ze samen met haar dochter aangehouden op het vliegveld toen ze op het punt stond om terug te vliegen naar het V.K. Na een maandenlange gevangenschap zonder rechtszaak werd ze veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf.

Saba Kord Afshari 

Burgerrechtenactiviste en gewezen politiek gevangene Saba Kord Afshari werd op 1 juni 2019 in haar eigen huis gearresteerd en overgebracht naar het detentiecentrum op de Voraza Avenue in Teheran waar ze tien dagen in eenzame opsluiting werd vastgehouden.

Op 11 juni werd ze vervolgens overgebracht naar de quarantaineafdeling van de Qarchakgevangenis. Op 2 juli werd ze verplaatst naar een onbekende locatie voor nadere ondervraging.

De 19-jarige Saba Kord Afshari werd voor het eerst gearresteerd tijdens de protestdemonstraties in augustus 2018 en veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf, maar ze werd in februari 2019 vrijgelaten.

Ze kreeg te horen dat ze werd aangeklaagd wegens aanzetten tot  “verderfelijkheid en prostitutie door het afdoen van haar hoofddoek, het rondlopen zonder hoofddoek, propaganda maken tegen het regiem en het onderhouden van contacten met anti-regiem groeperingen die een geweldloze omverwerping van het regiem voorbereidden”, plus “samenzwering en vereniging tegen de staat”.

Sanaz Allahyari

Sanaz Allahyari, redactielid van het online tijdschrift GAM, wordt al zes maanden gevangen gehouden. Tijdens haar gevangenschap is ze ernstig ziek geworden en heeft ze 10 kilo gewicht verloren, maar de gevangenisdoktoren hebben geen diagnose kunnen stellen.

Ze heeft al twee maanden last van aanhoudende maagpijn, gewichtsverlies en ernstig bevende handen en benen. Ondanks de inspanningen van haar familie blijven de gevangenisautoriteiten verhinderen dat ze wordt overgebracht naar een ziekenhuis waar ze de medische behandeling kan ondergaan die ze dringend nodig heeft.

Sanaz Allahyari en haar echtgenoot Amirhossein Mohammadifar gingen op 4 juli 2019 in hongerstaking. Het journalistenechtpaar deed verslag van sociaal onrecht, waaronder ook de situatie van Iraanse arbeiders.

Nahid Shaqaqi

Nahid Shaqaqi, lid van de vereniging Neday-e Zanan-e Iran (Stem van Iraanse vrouwen), zit al vast sinds vorige maand toen ze gearresteerd werd. Haar toestand is onbekend.

Drie van haar collega’s werden midden juni gesommeerd om op het kantoor van de openbare aanklager in de Evingevangenis te verschijnen, nadat hun woningen overhoop gehaald waren door veiligheidstroepen.

Maryam Mohammadi, Esrin Derkaleh and Nargess Khorrami zijn ook lid van de vereniging Neday-e Zanan-e Iran.

Akram Nasirian, die ook deel uitmaakte van deze groep, werd op borgtocht vrijgelaten na een verblijf van 27 dagen in Afdeling 209 (de afdeling van de Inlichtingendienst) van de Evingevangenis.

Arbeidsrecht activisten 

De machtigingen voor het gevangen houden van abeidsrecht activisten Neda Naji and Marzieh Amiri werden met een maand verlengd.

Het aanhoudingsbevel voor Atefeh Rangriz is vervangen door een voorlopige invrijheidsstelling op borgtocht, maar de gevangenisleiding heeft onder verschillende voorwendsels haar invrijheidstelling afgehouden. De gevangenisleiding zegt dat ze geen borgsoim voor Ms Rangriz kunnen accepteren omdat er een nieuwe aanklacht aan haar zaak is toegevoegd.

De drie strijdsters voor arbeidsrecht zitten al vanaf 1 mei gevangen.

Marzieh Amiri, journaliste en studente aan de universiteit van Teheran zit momenteel gevangen in de vrouwenafdeling van de Evingevangenis. Neda Naji and Atefeh Rangriz zitten gevangen in de Qarchakgevangenis.

Anisha Assadollahi 

Anisha Assadollahi, die ook voor arbeidsrecht ijvert, werd opnieuw gearresteerd door 12 veiligheidsagenten toen ze op 18 juni 2019 ’s avonds over straat liep.

Ze was na haar arrestatie bij een protestdemonstratie in Teheran op 1 mei, de dag van de Arbeid, op borgtocht vrijgelaten uit de gevangenis.

Enkele uren na haar arrestatie nam Ms. Assadollahi contact op met haar familie , om te melden dat ze in de Evingevangenis zat.

Iran Rahpaykar 

Strijdster voor burgerrechten Iran Rahpaykar verkeert nog altijd in het ongewisse in de detentieinrichting van Sanandaj, de hoofdstad van de Iraanse provincie Kurdistan, in weerwil van het feit dat het al anderhalve maand geleden is dat ze werd gearresteerd. Ze is al verscheidene keren voor verhoor overgebracht naar de inlichtingenafdeling van het Ministerie van Veiligheid.

Ms. Rahpaykar heeft asthma en haar gezondheidstoestand gaat elke dag verder achteruit omdat ze geen medische verzorging krijgt.

Zahra Mohammadi

De 28 jarige Koerdische strijdster voor burgerrechten Zahra Mohammadi wordt nog steeds onder onbekende omstandigheden vastgehouden.

Zahra Mohammadi, voorzitster van de Sociaal-Culturele Bond Nojin werd op 23 mei 2019 gearresteerd.

Zahra Mohammadi heeft geopolitiek gestudeerd aan de universiteit van Birjand. Ze geeft al tien jaar les in de Koerdische taal in Sanandaj en de omliggende dorpen.

De Nojin Bond is actief op maatschappelijk en cultureel gebied en heeft afdelingen in onder meer Sanandaj, Kamyaran, Dehgolan, Saqqiz en Baneh.

Atena Daemi and Golrokh Iraee 

Tegen Atena Daemi and Golrokh Iraee werden nieuwe beschuldigingen ingebracht omdat ze het waagden te protesteren tegen de executie van drie Koerdische politieke gevangenen en weigerden een visitatie te ondergaan.

Hun rechtszaak op 18 juni bij de 26e afdeling van het Revolutionaire Hof van Teheran duurde maar twee uur; nauwelijks lang genoeg om de verdediging gelegenheid te geven om een zaak uiteen te zetten bij welk hof dan ook.

De twee burgerrechten activistes moesten voor het hof verschijnen op de vage beschuldigingen van het beledigen van de stichter van het regiem Khomeini en de Opperste leider Ai Kamenei, het verstoren van de orde in de gevangenis door een visitatie te weigeren en protestliederen te zingen op de dag dat de drie Koerdische gevangenen werden geëxecuteerd, en het verspreiden van propaganda tegen de staat door vanuit de gevangenis openbare brieven te verzenden.

Atena Daemi, die een gevangenisstraf van vijf jaar uitzit voor haar acties voor burgerrechten, werd op 21 oktober 2014 gearresteerd. In december 2016 ging ze de Evingevangenis in.

Golrokh Ebrahimi Iraee werd na het uitzitten van haar straf op 8 april 2019 vrijgelaten. Ze zat gevangen sinds 24 oktober 2016. Als ze schuldig wordt bevonden moet ze mogelijk opnieuw de gevangenis in.

Leila Hosseinzadeh

De 3,5 jaar gevangenisstraf voor de studentenactiviste Leila Hosseinzadeh werd door het revisiehof van de provinvie Teheran gehandhaafd. Ze kreeg ook een 2 jaar durend verbod om het land te verlaten opgelegd.

Leila Hosseinzadeh, secretaresse van de centrale studentenraad van de universiteit van Teheran, werd gearresteerd bij de landelijke protestdemonstraties van januari 2018 en na enige tijd op borgtocht vrijgelaten.

Afdeling 36 van het revisiehof van de provincie Teheran heeft haar op de hoogte gesteld van het vonnis. Leila Hosseinzadeh werd veroordeeld tot 30 maanden gevangenisstraf wegens “vereniging en samenzwering tegen de nationale veiligheid.” en nog een extra jaar wegens “tegen de staat gerichte propaganda.” Juni 2019.

Baha’i vrouwen 

De Eerste Afdeling van het hof van Tabriz veroordeelde Monica Alizadeh en Shabnam Eassakhani tot zes maanden gevangenisstraf wegens lidmaatschap van de illegale organisatie van Baha’is.

In Teheran werd Sofia Mobini veroordeeld tot 10 jaar gevangenisstraf door Afdeling 26 van het Revolutionaire Hof van Teheran.

Samaneh Noruz Moradi 

De politieke gevangene Samaneh Noruz Moradi die in september 2018 werd gerarresteerd, twee weken in hechtenis zat en vervolgens op borgtocht werd vrijgelaten, is veroordeeld tot een gevangenisstraf van drie jaar en negen maanden. Ze werd naar de Vrouwenafdeling van de Evingevangenis gebracht om haar straf uit te zitten.

Elena Allahverdi 

Elena Allahverdi, werkzaam bij het Ministerie van Olie, wordt om onbekende redenen in hechtenis gehouden in de algemene afdeling van de Evin gevangenis.

Ze werd in maart 2018 gearresteerd door troepen van de IRGC contraspionagedienst en afgevoerd naar de IRGC afdeling in de Evin gevangenis.

Haar rechtspositie is nog steeds onbekend hoewel het al 16 maanden geleden is dat ze werd gearresteerd en haar zaak al naar het hof is doorgestuurd.

Elena Allahverdi is 36 jaar. Ze heeft een heel jaar van haar detentie in eenzame opsluiting doorgebracht en wordt voortdurend verhoord.

Nazilla Noori 

De Gonabadi Dervish gynaecologe Dr. Nazilla Noori is van de Qarchak- gevangenis overgebracht naar de Vrouwenafdeling van de Evin-gevangenis om haar gevangenisstraf van een jaar uit te zitten.