5 januari 2023 – Het regime in Teheran gebruikt op grote schaal doodstraffen en executies om de bevolking angst aan te jagen en vrijheidsprotesten de kop in te drukken. Steeds vaker wordt de doodstraf opgelegd aan jonge demonstranten om de jongere generatie, die bijzonder actief is in de protestbeweging, te intimideren.

De rechterlijke macht van het regime, die als repressie-instrument dient voor de machthebbers in Iran, veroordeelt in summiere processen steeds meer demonstranten ter dood op basis van zwakke en verzonnen aanklachten. De beschuldigden worden schuldig bevonden aan vermeende “oorlog tegen God”. Het onrechtvaardige rechtssysteem gebruikt deze term wanneer het tegenstanders van het regime en demonstranten wil veroordelen tot de maximale straf, namelijk de dood.

De rechtsgang in Iran is nooit in overeenstemming met de internationale rechtsorde. Verdachten worden berecht zonder advocaat. De rechtszaken duren soms maar een paar minuten. Vooraf worden gevangenen wreed gemarteld om hen te dwingen zichzelf voor de camera te beschuldigen met valse “bekentenissen”. Deze opnames worden vóór de processen in de staatsmedia uitgezonden. In de showprocessen worden de verdachten vervolgens ter dood veroordeeld op basis van deze gedwongen “bekentenissen”.

Volgens het volkenrecht schendt het opleggen van de doodstraf na een oneerlijk proces het recht op leven en het absolute verbod op foltering en andere vormen van mishandeling.
Hieronder staan voorbeelden van jonge gevangenen die acuut gevaar lopen geëxecuteerd te worden:

In de Noord-Iraanse stad Sari zijn de 18-jarige gevangenen Mehdi Mohammadifard (foto rechts) en Arshia Takdastan begin januari ter dood veroordeeld. De twee jongemannen waren op 21 september 2022 gearresteerd in hun woonplaats Nowshahr (provincie Mazandaran in Noord-Iran) toen daar massale burgerprotesten tegen het regime plaatsvonden. Sindsdien zitten ze in hechtenis. Mehdi Mohammadifard werd door foltering gedwongen tot valse bekentenissen.

De rechterlijke macht in Teheran bevestigde begin januari het doodvonnis tegen de 19-jarige Mohammad Boroughani. Dit betekent dat de veroordeelde man zijn executie tegemoet ziet. Mohammad Boroughani werd in december 2022 in een ultrakort showproces ter dood veroordeeld voor zijn betrokkenheid bij de protesten in Teheran.

In de Noord-Iraanse provinciehoofdstad Rasht hangt de 19-jarige gevangene Ali Davari de doodstraf boven het hoofd. Hij werd in oktober 2022 in zijn woonplaats Langarud (Noord-Iraanse provincie Gilan) gearresteerd omdat hij een jonge demonstrant hielp ontsnappen aan arrestatie door milities van het regime. Ali Davari werd tijdens zijn arrestatie zwaar mishandeld. De regimerechtbank in Rasht beschuldigde hem van “oorlog tegen God”.

De Algemene Vergadering van de VN roept op tot stopzetting van de executies

De doodstraf is een wrede en onmenselijke straf. Zij schendt het fundamentele recht van de mens op leven en waardigheid. Terwijl wereldwijd steeds meer landen de doodstraf afschaffen, gaat de dictatuur in Teheran door met haar wrede executiepraktijk.

Op 15 december 2022 nam de Algemene Vergadering van de VN met een overweldigende meerderheid een resolutie aan waarin werd opgeroepen tot een onmiddellijke wereldwijde stopzetting van de executies. Het lange termijn doel is de volledige afschaffing van de doodstraf.

Mensenrechtenactivisten hebben de wereldgemeenschap opnieuw opgeroepen hun protest tegen de executies in Iran niet tot woorden te beperken. Zij zeiden dat de internationale gemeenschap de systematische onderdrukking door het regime in Teheran van de eigen bevolking effectief moet tegengaan.

 

Amnesty International heeft op 8 december 2022 al geëist:

“Nu de Iraanse autoriteiten hun moordwoede met brute vastberadenheid voortzetten, zowel op straat als via schijnprocessen in de rechtbank, is het nu aan de internationale gemeenschap om snel en resoluut op te treden om een einde te maken aan verdere executies. De internationale gemeenschap mag zich niet beperken tot het verontwaardigd aan de kaak stellen van wat er gebeurt. In plaats daarvan moet zij alle nodige maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat alle Iraanse functionarissen die worden beschuldigd van misdrijven krachtens het internationale recht en andere ernstige schendingen van de mensenrechten, zoals het recht op leven, ter verantwoording worden geroepen – of het nu gaat om leden van de veiligheidstroepen, de inlichtingendienst, het openbaar ministerie of de rechterlijke macht. Hier moet onder andere het beginsel van universele rechtspraak worden toegepast om een onderzoek tegen de verdachten in te stellen en arrestatiebevelen uit te vaardigen als er voldoende bewijs is.”