4 mei 2024 – Het regime in Teheran neemt steeds meer zijn toevlucht tot executies om de terreur tegen de opstandige bevolking te intensiveren. Verschillende gevangenen die zijn gearresteerd in verband met de protestbeweging voor vrijheid en mensenrechten lopen het risico te worden geëxecuteerd. Onder hen de bekende singer-songwriter en rapper Toomaj Salehi, die in april ter dood werd veroordeeld.

Toomaj Salehi (foto) wordt vastgehouden in de Dastgerd-gevangenis van Isfahan omdat hij de protestbeweging steunt en in zijn liedjes en publieke verklaringen kritiek uit op de dictatuur in Iran. Het doodvonnis veroorzaakte een golf van verontwaardiging, zowel in Iran als in het buitenland.
In een gezamenlijke verklaring riepen verschillende mensenrechtenexperts van de VN op tot opheffing van het doodvonnis en de onmiddellijke vrijlating van de songwriter. De deskundigen zijn onder meer:

  • Javaid Rehman, Speciale Rapporteur voor de mensenrechtensituatie in Iran
  • Alexandra Xanthaki, Speciale Rapporteur op het gebied van culturele rechten
  • Morris Tidball-Binz, Speciale Rapporteur voor buitengerechtelijke, standrechtelijke of willekeurige executies
  • Alice Jill Edwards, Speciale Rapporteur voor foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing
  • Irene Khan, Speciale Rapporteur voor het recht op vrijheid van meningsuiting

De deskundigen uitten hun bezorgdheid over het doodvonnis dat aan Toomaj Salehi werd opgelegd. “Kritiek op het overheidsbeleid, ook via artistieke expressie, wordt beschermd door het recht op vrijheid van meningsuiting en het recht op deelname aan het culturele leven. Het mag niet gecriminaliseerd worden”, aldus de deskundigen.

Toomaj Salehi werd tijdens de golf van protesten in het najaar van 2022 gearresteerd omdat hij op sociale media zijn solidariteit betuigde met de demonstranten. Hij werd later veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf. Ondertussen werd de singer-songwriter vrijgelaten en bracht hij een video uit waarin hij onthulde dat hij na zijn arrestatie in oktober 2022 werd gemarteld en 252 dagen in eenzame opsluiting werd vastgehouden. Vervolgens werd hij opnieuw gearresteerd en naar de Dastgerd-gevangenis in Isfahan gebracht.

De VN-experts wezen erop dat het doodvonnis tegen Toomaj Salehi gepaard ging met ernstige beperkingen van de artistieke vrijheid in Iran. Het komt steeds vaker voor dat kunstenaars, activisten en journalisten worden gearresteerd en gevangengezet op grond van beschuldigingen als ‘het publiceren van vals nieuws’ of ‘propaganda tegen de staat’.
“Alle mensen hebben het recht om deel te nemen aan een gevarieerde uitwisseling van informatie, om bij te dragen aan artistieke expressie en om deel te nemen aan het culturele leven en de ontwikkeling van hun samenleving, onder meer door middel van politieke debatten en het uiten van meningen en meningsverschillen, zonder gevangenisstraf, marteling, represailles of zelfs de angst voor executie”, legden de experts uit.
meer informatie

Achtergrond

Mensenrechtenactivisten en Iraanse ballingen demonstreren tegen de executies in Iran

De doodstraf is een wrede en onmenselijke straf. Het schendt het fundamentele mensenrecht op leven en waardigheid. Terwijl steeds meer landen over de hele wereld de doodstraf afschaffen, gaat de dictatuur van Teheran door met zijn wrede praktijk van executies.
In Iran fungeert de rechterlijke macht als een instrument van onderdrukking van degenen die aan de macht zijn. Elke dag spreekt ze nieuwe doodvonnissen uit. De gerechtelijke procedures voldoen nooit aan de internationale wettelijke normen. In Iran worden veel mensen geëxecuteerd voor daden die volgens het internationaal recht geen misdaad vormen en waarop onder geen beding de doodstraf mag staan. Doodvonnissen zijn vaak gebaseerd op ‘bekentenissen’ die door marteling zijn verkregen. Duizenden gevangenen in Iran worden bedreigd met executie, waaronder politieke gevangenen.