Op 8 maart 2025 hadden familieleden van Iraanse gevangenen die ter dood veroordeeld zijn de moed om zich naar de beruchte Evin-gevangenis te begeven en aldaar te eisen dat de onrechtvaardige en onmenselijke doodstraffen herroepen worden. De demonstratie vond plaats in week 58 van de onafgebroken hongerstakingen die deel uitmaken van de landelijke campagne ‘Nee tegen executies op dinsdagen’ in Iraanse gevangenissen. De families van de Iraanse gevangenen hadden plakkaten bij zich met de slogan ‘Nee tegen executies’ en foto’s van politieke gevangenen die op de nominatie staan om geëxecuteerd te worden, onder wie Vahid Bani Amerian, Pouya Ghobadi, Ali Akbar Daneshvarkar, Behrouz Ehsani Eslamloo, Mehdi Hassani, Mohammad Javad Vafaie Sani en Abolhassan Montazer.

Wij hebben groot respect en eerbied voor de uitzonderlijke moed van deze familieleden, die met hun dappere acties met groot gevaar voor eigen leven een krachtige boodschap van verzet tegen het Iraanse onderdrukkende regime en de wrede toepassing van de doodstraf hebben afgegeven. De demonstratie was een reactie op recent nieuws dat de Iraanse rechterlijke macht de doodstraffen van diverse van deze gevangenen heeft gehandhaafd, wat de urgentie van het verzet van de familieleden nog eens onderstreept.

Achtergrond: ‘Nee tegen executies op dinsdagen’

Een wekelijkse schreeuw om rechtvaardigheid en menselijke waardigheid

‘Nee tegen executies op dinsdagen’ is een wekelijks daad van protest en solidariteit die werd geïnitieerd door gevangenen en hun familieleden in Iran en gericht is op beëindiging van de wrede en wijdverbreide toepassing van de doodstraf. Elke dinsdag ondernemen gevangenen, familieleden en mensenrechtenactivisten een gezamenlijke hongerstaking, protesten en onlineacties om aandacht te vragen voor de onafgebroken mensenrechtenschendingen van het regime en kenbaar te maken dat het afgelopen moet zijn met het executeren van mensen in Iran.

Hoe ‘Nee tegen executies op dinsdagen’ begon

Deze invloedrijke beweging begon als een reactie van het volk tegen de agressieve en stelselmatige toepassing van de doodstraf door het Iraanse regime ten aanzien van politieke gevangenen en gemarginaliseerde groepen. Iran behoort al jaren tot de landen in de wereld met de hoogste executieaantallen, en rechters gebruiken de doodstraf dikwijls als politiek wapen om protesten de kop in te drukken, minderheidsgroepen onder de duim te houden en de bevolking te intimideren. Het ‘Nee tegen executies’-initiatief groeide uit tot een krachtig symbool van eenheid en verzet waarmee men zich richt tegen de wreedheid van de doodstraf en respect eist voor het leven en de waardigheid van mensen.

Familieleden nemen het voortouw

De hoofdrol in deze ‘Nee tegen executies op dinsdagen’-beweging spelen de dappere familieleden van gevangenen die dreigen te worden geëxecuteerd. Ze verzamelen zich elke week bij gevangenissen, met name de beruchte Evin-gevangenis in Teheran, om daar plakkaten met de slogan ‘Nee tegen executies’ de lucht in te steken en foto’s te tonen van hun ter dood veroordeelde dierbaren. Ondanks de voortdurende intimidaties, bedreigingen en het risico dat ze zelf gevangengezet worden, blijven de moeders, vaders, zussen, broers en kinderen van politieke gevangenen vastberaden rechtvaardigheid en een menselijke behandeling eisen.

Recentelijk hebben de familieleden bij de Evin-gevangenis talrijke protesten gehouden om de onrechtvaardige straffen die zijn opgelegd aan politieke gevangenen aan de kaak te stellen en duidelijk te maken hoe hoog de tol is voor mensen die het slachtoffer zijn van het executiebeleid in Iran. De standvastigheid van deze familieleden zet niet alleen de Iraanse autoriteiten onder druk, maar leidt ook tot wereldwijde steun en aandacht voor de mensenrechtencrisis die zich afspeelt achter de gevangenismuren.

Wereldwijde impact en internationale steun

De niet-aflatende moed van deze familieleden is niet onopgemerkt gebleven. Mensenrechtenorganisaties en activisten overal ter wereld hebben zich solidair verklaard met de Iraanse familieleden en hun boodschap op mediaplatforms kracht bijgezet en de Iraanse autoriteiten ter verantwoording geroepen. Deze wereldwijde aandacht wint aan belang, met name na de recente bekrachtigingen van de executiebevelen die zijn uitgevaardigd door het Iraanse regime, waardoor deze mensenrechtencrisis nog verder verergerd is.

De erfenis en impact van de opstand in 2022

De impact en inspiratie die uitgaan van de ‘Nee tegen executies op dinsdagen’-campagne zijn aanzienlijk versterkt na de opstand alom in Iran in 2022, waarbij dappere Iraanse vrouwen en jongeren het voortouw namen. Vrouwen speelden een centrale rol bij het organiseren en doorzetten van de nationale protesten en schreven zo een indrukwekkend hoofdstuk in de voortgaande strijd tegen onderdrukking in het land. De offers die ze hebben gebracht, onder wie velen die martelaren voor de vrijheid zijn geworden, zijn overal in de wereld met bewondering aanschouwd en hebben de oproepen tot verandering, rechtvaardigheid en beëindiging van de executies nog versterkt.

Solidariteit met de moedige familieleden in Iran

‘Nee tegen executies op dinsdagen’ is nu een krachtig bewijs van de veerkracht en onverschrokkenheid van Iraanse families die tot het uiterste gaan in hun strijd voor de levens van hun dierbaren. Elke daad van verzet vindt weerklank buiten de gevangenismuren en bereikt een internationaal publiek dat geheel bereid is hun verlangen naar gerechtigheid te ondersteunen. Hun stemmen klinken luid en vormen een duidelijk signaal aan het Iraanse regime – en de wereld – dat de strijd tegen de executies onverminderd doorgaat en belangrijker is dan ooit tevoren.