21 maart 2020 – Het regime in Teheran blijft weigeren om politieke gevangenen vrij te laten. Met het oog op de bestaande corona-epidemie verkeren zij in acuut levensgevaar.

De bekendste Iraanse mensenrechtenadvocaat Nasrin Sotoudeh (foto), die in de Evin-gevangenis van Teheran zit opgesloten, is begonnen met een hongerstaking om de invrijheidstelling van de talrijke en onterecht opgesloten politieke gevangenen te bewerkstelligen.

Het regime in Teheran heeft aangekondigd dat, vanwege de in de gevangenissen heersende corona-epidemie, kortgestrafte gedetineerden voorlopig worden ontslagen uit de overvolle gevangenissen. Het regime heeft de meeste politieke gevangenen van deze regeling uitgesloten en stelt ze daarmee aan het risico bloot geïnfecteerd te worden met het virus.

Duizenden mensen zijn in Iran opgesloten op politieke gronden. Het coronavirus betekent voor gevangenen, die meestal onder mensonwaardige en hygiënisch ernstig tekortschietende omstandigheden moeten leven, een groot risico.

Nasrin Sotoudeh maakt het met haar hongerstaking duidelijk, dat de vreselijke omstandigheden in de gevangenis de verspreiding van het virus bevorderen en levensgevaarlijk voor de gedetineerden zijn. De corona-epidemie zal de dood betekenen voor de politieke gevangenen of van hun familie, zo zegt in een bericht dat de buitenwereld vanuit de gevangenis heeft bereikt. De toestand van de gedetineerden is er een van “het hoogste risico”.

In de gevangenissen van het Iraanse regime wordt toch al, zelfs aan zwaar zieken, een aangepaste medische verzorging geweigerd.  Door de corona-crisis van nu wordt de toestand nog meer levensbedreigend. Het weigeren van medische verzorging aan gevangenen is in strijd met het civiel verdrag van de VN over het verbod van marteling en onmenselijke behandeling.

Nasrin Sotoudeh en haar echtgenoot Reza Khandan bij een stille protestdemonstratie in Teheran

Meerdere andere politieke gevangenen hebben zich bij de hongerstaking van de advocate aangesloten. Ze laten weten dat in de Iraanse gevangenissen vele gedetineerden ziek zijn. De medische verzorging van deze zieken is volledig ontoereikend. Er is voor de gevangenen niet eens de mogelijkheid tot een virus-test. Talrijke gevangenen zijn ingestort en door het gevangeniswezen verwijderd.  Over hun lot worden geen mededelingen gedaan.

Nasrin Sotoudeh doet een beroep op internationale mensenrechtenorganisaties zich in te zetten voor  de invrijheidstelling van alle politieke gevangenen in Iran. Het gaat hier om onterecht veroordeelde mensenrechtenverdedigers, vrouwenrechtenverdedigers, milieuactivisten en Iraanse vrouwen en mannen, die tijdens de burgerprotesten van de laatste maanden willekeurig werden gearresteerd.

Nasrin Sotoudeh, die tot de bekendste mensenrechtenactivisten van Iran behoort en aan wie de Sacharow-Mensenrechtenprijs van het Euro Parlement toegekend, is sinds juni 2018 in de Evin-gevangenis van Teheran ingesloten. Ze heeft in de afgelopen jaren talrijke politieke gevangenen en vrouwenrechtenactivistes juridisch bijgestaan. Nasrin Sotoudeh zet zich ook in voor de afschaffing van de doodstraf en heeft minderjarigen gered van hun terechtstelling. Op grond hiervan zat zij al van 2010 tot 2013 in de gevangenis.

Nasrin Sotoudeh met haar dochter Mehraveh en haar zoon Nima voor haar arrestatie

In maart 2019 werd Nasrin Sotoudeh door een gerechtshof van het regime, alleen vanwege haar inzet voor de mensenrechten, tot 33 jaar gevangenisstraf en 148 zweepslagen veroordeeld.  Daarmee bedroeg haar totale straf 38 jaar, omdat de advocate al in september 2016, op een andere aanklacht, tot vijf jaar gevangenisstraf was veroordeeld. De veroordeling van Nasrin Sotoudeh heeft in Iran en wereldwijd tot ontzetting en protesten geleid.

Iran behoort tot de landen die het sterkst zijn getroffen door de wereldwijde corona-pandemie. Het gezondheidssysteem is zwaar overbelast en het regime probeert de omvang van de catastrofe te verdoezelen. De vrees is groot dat de toestand in Iran zich verder zal verergeren.