28 maart 2020 – Nu corona-infecties zich blijven verspreiden in Iraanse gevangenissen, roept Amnesty International op tot de vrijlating van alle gewetensgevangenen, inclusief mensenrechtenverdedigers en mensen die alleen gevangen zitten vanwege hun deelname aan de protesten van november 2019 en januari 2020.
Veel politieke gevangenen in Iran lopen een bijzonder risico om besmet te raken met het coronavirus als gevolg van onmenselijke en onhygiënische gevangenisomstandigheden.
Amnesty International gebruikt Urgent Action om de aandacht te vestigen op het feit dat het coronavirus zich steeds sneller verspreidt in Iraanse gevangenissen. Honderden gewetensgevangenen, zei Amnesty, moeten daarom onmiddellijk en onvoorwaardelijk worden vrijgelaten. De autoriteiten zouden de gezondheid van alle gedetineerden moeten beschermen en zouden ook moeten overwegen om gedetineerden en bijzonder kwetsbare mensen vrij te laten. Volgens rapporten van mensenrechtenverdedigers in de Shahr-e Rey-gevangenis stierven onlangs twee gevangenen aan COVID-19 in de stad Varāmīn.
De urgente actie van 27 maart luidt o.a.:
In Iraanse gevangenissen verspreiden het coronavirus en de COVID-19-ziekte die het veroorzaakt zich steeds meer. Amnesty International eist dat de Iraanse autoriteiten de gevangenisbevolking adequaat beschermen. Sinds de uitbraak van het coronavirus in Iran in februari 2020 openbaar werd, vrezen veel mensen voor de gezondheid van hun gedetineerde familieleden. Ze roepen op tot de vrijlating van alle gewetensgevangenen en alle gevangenen die slechts op basis van politiek gemotiveerde beschuldigingen vast zitten. Gevreesd wordt dat mensen in Iraanse gevangenissen met name het risico lopen besmet te raken als gevolg van slechte gevangenisomstandigheden en het gebrek aan aanbod van hygiëneproducten. De familieleden van de gedetineerden hebben daarom aan de gevangenisautoriteit, die verantwoordelijk is voor het ministerie van Justitie, gevraagd de gevangenissen regelmatig te desinfecteren, maskers en handreinigers te voorzien, alle vermoedelijke besmette mensen in quarantaine te plaatsen en tijdelijk zoveel mogelijk gevangenen vrij te laten.
De Iraanse rechterlijke macht heeft plannen aangekondigd om een COVID-19-uitbraak in gevangenissen te voorkomen; Zo worden duizenden gevangenen tijdelijk op borgtocht vrijgelaten en krijgen sommigen gratie. Er zijn echter honderden gewetensgevangenen die ondanks deze plannen in detentie blijven.
Human Rights Activists News Agency, een buiten Iran gevestigde mensenrechtengroep, meldt het volgende: In de Shahr-e Rey-gevangenis (ook bekend als Gharchak-gevangenis) in de stad Varāmīn zijn onlangs twee mensen aan COVID-19 overleden. Ze zaten in eenzame opsluiting en hadden geen toegang tot medische zorg. Er waren al eerder enkele positieve corona-gevallen geweest in de Gharchak-gevangenis. Desalniettemin werden alle andere gedetineerden alleen op koorts gemeten en kregen ze een bleekwateroplossing om daar zelf oppervlakken mee te reinigen. De dampen van de reinigingsoplossing veroorzaakten volgens de gevangenen irritatie van de longen.
Vanuit de centrale gevangenis van Karaj worden dagelijks nieuwe corona-gevallen gemeld. Sommige gevangenen gingen in hongerstaking om te protesteren tegen het gebrek aan hygiëneproducten en andere preventieve maatregelen. In een bepaalde vleugel van de Urmia-gevangenis zijn begin maart 2020 meer dan honderd gedetineerden in hongerstaking gegaan om er tegen te protesteren dat er, ondanks enkele vermoedelijke corona-gevallen, veel te weinig hygiëneproducten werden verstrekt.
En in de Evin-gevangenis in Teheran moest de vrouwenvleugel worden ontsmet nadat een gevangenisbewaker positief was getest op het coronavirus. Daarvoor moest naar verluidt de hele vleugel het met één enkele flacon desinfectiemiddel stellen. De mensenrechtenorganisatie Ahwaz meldde ook dat in de centrale gevangenis van Ahvāz twee gevangenen met het coronavirus besmet geraakt waren, maar dat andere gevangenen in dezelfde vleugel niet werden getest. Verschillende gewetensgevangenen in de Evin-gevangenis begonnen een hongerstaking omdat de autoriteiten blijven weigeren hen tijdelijk vrij te laten.