27 juli 2020 – Narges Mohammadi vertoont symptomen van de door Covid-19 veroorzaakte ziekte. Het regime in Teheran brengt haar gezondheid en leven in gevaar omdat het haar elke gezondheidszorg ontzegt en haar onder onmenselijke omstandigheden gevangen houdt.


Mensenrechtenorganisaties over de hele wereld voeren campagne voor de vrijlating van Narges Mohammadi (foto), die in Iran gevangen zit, uitsluitend vanwege haar inzet voor de mensenrechten en tegen de doodstraf.

Narges Mohammadi, die in december 2016 in haar afwezigheid de mensenrechtenprijs van de stad Weimar ontving, zit een gevangenisstraf van tien jaar uit. Ze zit sinds mei 2015 in gevangenschap. Ondanks talloze ziektes tijdens haar detentie, werd haar herhaaldelijk de noodzakelijke medische behandeling ontzegd.

Eind december 2019 werd Narges Mohammadi onder mishandelingen overgebracht van de Evin-gevangenis in Teheran naar de gevangenis in de noordwestelijke Iraanse stad Zanjan. Deze overplaatsing was een strafmaatregel voor haar activiteiten in de gevangenis. Samen met andere gedetineerde mensenrechtenverdedigsters had ze de mensen herdacht die bij de burgerprotesten in november 2019 waren gedood en solidariteit met hun families betoond.

In juli werd bekend dat Narges Mohammadi symptomen had van de ziekte van Covid 19. Het regime in Teheran brengt haar gezondheid en leven in gevaar omdat het haar elke gezondheidszorg ontzegt en haar onder onmenselijke omstandigheden gevangen houdt.
Met een Urgente Actie eist Amnesty International de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van Narges Mohammadi. Tot aan haar vrijlating, aldus Amnesty, moet ze buiten de gevangenis onmiddellijk de noodzakelijke gezondheidszorg krijgen. Haar onveilige plaatsing in de gevangenis van Zanjan moet onmiddellijk worden beëindigd. Bovendien moet er voor worden gezorgd dat de gevangene tot de dag van haar vrijlating contact mag hebben met haar familie, inclusief telefoontjes met haar kinderen, en niet gemarteld of anderszins mishandeld wordt.
In deze Urgente Actie van Amnesty International wordt o.a. gezegd:
“Mensenrechtenverdedigster Narges Mohammadi, die sinds mei 2015 illegaal gevangen gehouden wordt en al ziek was, lijdt sinds 29 juni aan symptomen van Covid 19, waaronder hoesten, kortademigheid, spier- en gewrichtspijn en reukverlies. Ondanks haar verslechterende toestand weigeren de autoriteiten om haar gezondheidszorg te verlenen en geven ze haar geen informatie over de resultaten van een test die op 8 juli is uitgevoerd. Dit brengt haar gezondheid en leven in gevaar, vooral omdat ze al een longziekte heeft en, als gevolg van operaties die ze in 2018 en 2019 moest ondergaan, een verzwakt immuunsysteem.
Sinds haar gedwongen overplaatsing van de Evin-gevangenis in Teheran naar de Zanjan-gevangenis op 24 december 2019, is Narges Mohammadi opzettelijk de gezondheidszorg ontzegd. Dit kan gelijkgesteld worden aan marteling of andere mishandeling. De gevangenis en de strafvervolgingsautoriteiten weigeren om haar naar een gespecialiseerde kliniek buiten de gevangenis te brengen. Sinds ze vanuit de Evin-gevangenis is overgeplaatst heeft ze geen nieuwe recepten voor medicijnen ter bescherming tegen bloedstolsels in de longen gekregen. Ze is ondergebracht bij vrouwen die in hechtenis zijn genomen voor ernstige misdrijven en zou naar verluidt door een medegevangene met de dood bedreigd zijn. De autoriteiten hebben haar al bijna een jaar lang niet toegestaan om haar kinderen te bellen en weigeren om leesmateriaal, kleding en vitamines die haar familie haar brengt aan haar door te geven. (…)
Narges Mohammadi en 11 andere vrouwen in de gevangenis van Zanjan hebben sinds 29 juni symptomen van Covid 19. De familie van Narges Mohammadi is al verschillende keren naar het kantoor van de procureur van Zanjan geweest en heeft om medische zorg gevraagd. Op 8 juli werden zij en elf andere vrouwen uiteindelijk op herhaaldelijk verzoek getest op Covid-19. De autoriteiten maken de testresultaten echter niet aan hen bekend. Intussen brachten ze echter verschillende vrouwen zonder symptomen over naar een andere plaats. Hierdoor is de bezorgdheid toegenomen dat Narges Mohammadi en de andere elf vrouwen Covid-19 hebben. Ze loopt vooral het risico ernstig ziek te worden of te sterven omdat ze al een longziekte heeft die wordt gekenmerkt door ademhalingsproblemen. Ze moet een inhalator gebruiken en regelmatig medicijnen gebruiken om te voorkomen dat er bloedstolsels in de longen ontstaan. Artsen adviseerden dat ze regelmatig en ten minste elke zes maanden door een specialist moeten worden onderzocht om haar medicatie aan te passen. Sinds ze op 24 december 2019 naar de gevangenis van Zanjan is verhuisd heeft ze echter geen toegang gehad tot medisch-specialistische zorg. Het Openbaar Ministerie van de provincie Zanjan heeft haar familie verteld dat ambtenaren van het Ministerie van Inlichtingen van Teheran hen hebben opgedragen om haar niet uit de Zanjan-gevangenis te laten. (…)”

Op 22 juli brachten 16 mensenrechtenexperts van de Verenigde Naties een gezamenlijke verklaring uit waarin werd opgeroepen tot de vrijlating van Narges Mohammadi en de andere willekeurig gedetineerde politieke gevangenen in Iran. Ze uitten hun diepe bezorgdheid over de gezondheidstoestand van Narges Mohammadi.
Tot de VN-experts, stuk voor stuk gerenommeerde wetenschappers op het gebied van mensenrechten en internationaal recht, behoren onder meer (op de foto’s van links naar rechts):

  • Agnes Callamard (Frankrijk), Speciale rapporteur voor buitengerechtelijke, civiele of willekeurige executies
  • Nils Melzer (Zwitserland), Speciale rapporteur over foltering
  • Javaid Rehman (Pakistan), Speciale rapporteur voor de mensenrechtensituatie in Iran
  • Mary Lawlor (Ierland), Speciale rapporteur voor de situatie van mensenrechtenverdedigers
  • David Kaye (VS), Speciale rapporteur voor vrijheid van meningsuiting

In april 2020 hadden de VN-experts het regime in Teheran al gevraagd om alle politieke gevangenen onmiddellijk vrij te laten, gezien het aanzienlijke risico op infectie met het coronavirus in Iraanse gevangenissen. Voor sommigen van hen zouden hun ouderdom of reeds bestaande aandoeningen hun leven in gevaar brengen als ze besmet werden met het virus.

Volgens de VN-experts zijn de Iraanse gevangenissen al lang overvol en zijn de hygiënische omstandigheden en de medische zorg daar slecht. Politieke gevangenen zouden met 12 of meer gevangenen in één cel worden opgesloten, inclusief degenen met COVID-19-symptomen. Hygiëneartikelen zijn niet of slechts in beperkte mate aanwezig in de gevangenissen. Maatregelen om besmetting te voorkomen zouden niet worden genomen.
Volgens de experts is het regime in Iran krachtens het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten verplicht maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat gevangenen op humane wijze worden behandeld en beschermd.