23 februari 2021 – De 33-jarige Behnam Mahjoubi behoorde tot een vervolgde religieuze minderheid. Mensenrechtenactivisten beschuldigen het Iraanse regime van het “met voorbedachten rade” doden van de gevangene. Het VN-mensenrechtenbureau heeft op 22 februari opgeroepen tot een transparant onderzoek naar de dood van Behnam Mahjoubi. Zijn dood is tekenend voor het feit dat gevangenen in Iran herhaaldelijk de medische zorg wordt ontzegd die zij nodig hebben.
De Iraanse gewetensgevangene Behnam Mahjoubi (foto) is op 16 februari in het Loghman-ziekenhuis in Teheran overleden. De 33-jarige zat gevangen in de Evin-gevangenis in Teheran. Op 12 februari kreeg de gevangene daar “pillen” toegediend, waarna zijn gezondheid aanzienlijk verslechterde. Nadat hij in het ziekenhuis was opgenomen, raakte hij in coma en stierf na vier dagen.
Mensenrechtenactivisten beschuldigen het Iraanse regime van het “opzettelijk doden” van de gevangene. De autoriteiten staan geen autopsie van het lichaam toe om de sporen van mishandeling en foltering te verbergen.
Behnam Mahjoubi behoorde tot de religieuze minderheid van de Gonabadi Derwisjen. De Gonabadi Derwisjen in Iran beschouwen zichzelf als sjiitische moslims. Zij verwerpen echter elke vorm van politieke islam en erkennen niet het beginsel van religieuze en politieke heerschappij door de hoogste rechtsgeleerde, waarop de dictatuur van Teheran is gebaseerd. Vanwege hun kritische houding tegenover het regime, maar ook omdat zij opkomen voor sociale belangen en mensenrechten, worden leden van deze religieuze minderheid voortdurend vervolgd en gearresteerd.
Behnam Mahjoubi werd in februari 2018 gearresteerd tijdens een vreedzame protestbijeenkomst van leden van zijn religieuze gemeenschap in Teheran en vervolgens veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf.
In de nacht van 19 februari 2018 hadden enkele honderden Gonabadi Derwisj mannen en vrouwen zich verzameld voor de residentie van hun spirituele leider in Teheran om te protesteren tegen de toegenomen vervolging van hun gemeenschap en om de mogelijke arrestatie van hun leider te voorkomen. De troepen van het regime sloegen de demonstranten vervolgens met stokken, elektrische kabels en scherpe voorwerpen en gebruikten traangas, waterkanonnen en scherpe munitie om de menigte uiteen te drijven.
Teheran, 19 februari 2018: geweld van het regime tegen protesterende volgelingen van de religieuze minderheid Gonabadi Derwisjen.
Talloze foto’s en video’s documenteren het gewelddadige optreden tegen demonstranten, waarbij demonstranten te zien zijn met snijwonden en andere verwondingen aan hun gezicht en lichaam.
Na zijn arrestatie werd Behnam Mahjoubi maandenlang incommunicado gehouden en door foltering gedwongen “bekentenissen” te ondertekenen. Na zijn tijdelijke vrijlating werd hij in augustus 2018 veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf en een verbod van twee jaar om deel te nemen aan sociale en politieke groeperingen wegens “het in gevaar brengen van de staatsveiligheid”. In juni 2020 werd hij in de Evin-gevangenis van Teheran vastgezet om zijn straf uit te zitten.
Behnam Mahjoubi leed aan een ernstige paniekstoornis, die sinds het begin van zijn detentie verergerde als gevolg van inadequate medische zorg. Verscheidene artsen verklaarden dat de zieke gevangene om gezondheidsredenen ongeschikt was voor hechtenis, maar de autoriteiten weigerden hem vrij te laten.
In december 2020 schreef Amnesty International daarover onder meer:
“Behnam Mahjoubi, een lid van de religieuze minderheid van de Gonabadi Derwisjen, de grootste soefi-orde in Iran, wordt sinds 20 juni 2020 vastgehouden in de Evin-gevangenis. Hij is een niet-gewelddadige politieke gevangene die uitsluitend wordt vastgehouden omdat hij op vreedzame wijze zijn recht op vrijheid van meningsuiting, vereniging en vergadering heeft uitgeoefend. (…) De autoriteiten weigeren niettemin hem vrij te laten. Volgens goed ingelichte bronnen wordt hij in plaats daarvan op andere manieren gemarteld en mishandeld, wordt hem tijdelijk de toegang tot zijn medicijnen ontzegd en wordt hij bij verschillende gelegenheden naar een psychiatrisch ziekenhuis gebracht waar hem tegen zijn wil chemische stoffen worden ingespoten zonder dat hem wordt verteld wat hij krijgt toegediend. In september 2020 spoorde de gevangenisarts hem aan slaappillen te nemen, kennelijk om zijn paniekstoornis onder controle te houden. Na inname begon Behnam Mahjoubi aanvallen en gedeeltelijke verlamming te vertonen. Sindsdien is zijn gezondheid ernstig verslechterd. De linkerzijde van zijn lichaam is gedeeltelijk verlamd, zijn linkerhand trilt en hij kan niet lopen zonder hulp. Hij is verschillende keren in hongerstaking gegaan. Hij doet dit om te protesteren tegen zijn detentie en behandeling in de gevangenis, tegen de weigering van specialistische zorg buiten de gevangenis om zijn aanvallen en verlamming te behandelen, en tegen het herhaaldelijk achterhouden van zijn medicatie”.
Het VN-mensenrechtenbureau heeft op 22 februari opgeroepen tot een transparant onderzoek naar de dood van Behnam Mahjoubi. Zijn dood is volgens het bureau tekenend voor het feit dat gevangenen in Iran herhaaldelijk de noodzakelijke medische verzorging wordt ontzegd.
Mensenrechtenactivisten hebben de Europese Unie opgeroepen haar invloed aan te wenden om ervoor te zorgen dat een internationale onderzoekscommissie de omstandigheden in de gevangenissen van het regime in Teheran kan onderzoeken. De ernstige schendingen van de mensenrechten waarvan de gevangenen in Iran het slachtoffer zijn, mogen niet worden genegeerd.
