28 september 2021 – Shahin Naseri heeft herhaaldelijk en moedig geprotesteerd tegen de folteringen in de Iraanse gevangenissen. Nu is hij zelf slachtoffer geworden van de wreedheid van het regime in Teheran.

De Iraanse worstelaar Navid Afkari (foto links) werd in september 2020 geëxecuteerd omdat hij had deelgenomen aan burgerprotesten tegen het regime. Nu is zijn voormalige medegevangene Shahin Naseri (foto rechts) onder dubieuze omstandigheden overleden.

Mensenrechtenactivisten hebben het VN-Bureau voor de Mensenrechten opgeroepen een onderzoek in te stellen naar de dood van een gevangene die op 21 september onder onopgehelderde omstandigheden is overleden in de Fashafouyeh-gevangenis in de stadsrand van Teheran. Gevreesd wordt dat de gevangene, Shahin Naseri, doodgemarteld is.
Shahin Naseri, een 50-jarige huisvader, was van 2018 tot 2020 medegevangene geweest in de Zuid-Iraanse stad Shiraz met de Iraanse atleet Navid Afkari, die op 12 september 2020 werd geëxecuteerd vanwege zijn betrokkenheid bij burgerprotesten tegen het regime. De executie had wereldwijd tot talrijke protesten geleid.

Tijdens zijn gevangenschap werd Navid Afkari wreed gemarteld. In 2019 en 2020 meldde zijn medegevangene Shahin Naseri in een schriftelijk ooggetuigenverslag en een audiobestand dat hij had waargenomen hoe Navid Afkari door middel van zware mishandeling, waaronder slagen met metalen staven, werd gedwongen zichzelf te beschuldigen met valse bekentenissen.

Het ooggetuigenverslag en het audiobestand zijn uitgelekt uit de gevangenis. Het werd ook gemeld in de internationale media. Naseri meldde onder meer dat Navid Afkari’s hand tijdens de foltering gewond was geraakt en gebroken. Twee maanden lang werd hij herhaaldelijk geslagen op deze gebroken hand, die zonder medische behandeling ernstig geïnfecteerd raakte.

Ooggetuige Shahin Naseri werd zelf het doelwit van represailles en mishandeling na de publicatie van zijn verslagen. In de herfst van 2020 werd hij overgebracht naar de beruchte Fashafouyeh-gevangenis in de buitenwijken van Teheran. Daar werd hij onder druk gezet met bedreigingen en eenzame opsluiting om zijn getuigenis over de foltering van Navid Afkari te herroepen. Hij weigerde echter en herinnerde in brieven herhaaldelijk aan de moedige atleet en zijn protest tegen het regime.

Voor de eerste verjaardag van de executie van Navid Afkari werd Shahin Naseri naar verluidt door medegevangenen uit zijn gevangeniscel naar een onbekende plaats gebracht. Zijn familie werd in het ongewisse gelaten over zijn verblijfplaats. Op 23 september werd het overlijden van de gevangene in de gevangenis van Fashafouyeh officieel bevestigd, zonder dat de doodsoorzaak werd gespecificeerd.

Medio september 2021 had Amnesty International er in een rapport op gewezen dat in de afgelopen tien jaar ten minste 72 gevangenen in Iraanse gevangenissen zijn omgekomen na te zijn gemarteld, mishandeld of aangevallen door gevangenisbewakers met vuurwapens of traangas. Amnesty meldde dat niemand in Iran ter verantwoording wordt geroepen voor het doden van gevangenen. Gevallen van foltering en moord werden in Iran niet onderzocht of bestraft. Daarom moet de internationale gemeenschap een onderzoek instellen naar de ernstige schendingen van de mensenrechten in Iran, die volgens het internationaal recht misdaden vormen, en de daders vervolgen.

In april 2021 had de Europese Unie al sancties opgelegd aan drie Iraanse gevangenissen die in aanzienlijke mate betrokken zijn bij ernstige schendingen van de mensenrechten. De gevangenis van Fashafouyeh werd ook toegevoegd aan de sanctielijst van de EU. In het Publicatieblad van de EU staat: “De Fashafouyeh-gevangenis is een detentiecentrum dat oorspronkelijk bedoeld was om drugsdelinquenten onder te brengen. Recentelijk zijn daar ook politieke gevangenen opgesloten, die in sommige gevallen gedwongen werden hun cel te delen met drugsverslaafden. De levensomstandigheden en de hygiëne zijn er uitermate slecht, en in basisbehoeften zoals schoon drinkwater wordt niet voorzien. Tijdens de protesten van november 2019 werden verschillende demonstranten, waaronder minderjarigen, vastgehouden in de gevangenis van Fashafouyeh. Demonstranten die betrokken waren bij de protesten van november 2019 werden naar verluidt gemarteld en onderworpen aan onmenselijke behandeling in de Fashafouyeh-gevangenis, zoals het opzettelijk verwonden met kokend water en het ontzeggen van medische behandeling. Volgens een rapport van Amnesty International over het gewelddadig neerslaan van de protesten in november 2019 werden kinderen onder de 15 jaar samen met volwassenen vastgehouden in de gevangenis van Fashafouyeh. Drie van de demonstranten die betrokken waren bij de protesten van november 2019 die momenteel in de Fashafouyeh-gevangenis worden vastgehouden zijn door een rechtbank in Teheran ter dood veroordeeld.”