De blogger die de foto van de stervende Neda Agha-Soltan de wereld rondstuurde zei gisteren dat hij zo overweldigd was door de gewelddadigheid van de Teheraanse onderdrukking dat hij geen idee had dat Neda een icoon voor de Iraanse oppositie zou worden.
“In die dagen na de verkiezingen gebeurden er zoveel andere afschuwelijke dingen”, aldus Sayeed Valadbaygi, een 28 jarige laatste jaars student werktuigbouw, die pas is gearriveerd in Londen, nadat hij via Turkije gevlucht was.
“Op de dag dat Neda stierf waren we bezig met twitteren, bloggen en het bijwerken van Facebook, kortom alles om het verhaal naar buiten te brengen. Geweld en afschuwelijke dingen gebeurden bijna elk moment” zei hij.
De vader van Valadbaygi is door het fundamentalistische regime geexecuteerd in 1989. In zijn nog korte leven is Valadbaygi al reeds drie keer gearresteerd, waarbij tijdens een arrestatie bij een marteling al zijn vingernagels zijn uitgetrokken.
Een jaar geleden tijdens de naweëen van de betwiste verkiezing van president Ahmadinejad zette Valadbaygi een campagne met leden van de oppositie om het nieuws van de onderdrukking te brengen aan de rest van de wereld. Duizenden mannen, huisvrouwen, boze jonge vrouwen en tieners trokken massaal naar de straten om “hun stem terug te eisen”.
“Het wordt mij regelmatig gevraagd hoe ik weet dat de verkiezingen gemanipuleerd zijn?” zegt Valadbaygi, hij vervolgt: “Ik kan dit het best verklaren door de tegenvraag te stellen: Hoe zou jij je voelen als je op een ochtend wakker wordt en je hoort dat Jan-Peter Balkenende de verkiezingen heeft gewonnen met 88% van de stemmen?”
Die dag was ik ik Teheran en keek naar Basiji milities in zwarte kleding op motorfietsen die inreden op de menigte terwijl ze gooiden met verdovings granaten. Enkele demonstranten jaagden een lid van de Basiji op en trokken hem van zijn motor, die ze vervolgens in brand staken. Het voelde als de start van een revolutie.
De machinerie van de onderdrukking ging vervolgens in “overdrive”. Internet en telefonie werden afgesloten en veiligheidstroepen trokken de straten in, terwijl ze iedereen sloegen die de kleur groen (de kleur van de oppositie) droegen of die hen gewoon niet aanstonden. Gisteren waren er weer veiligheidstroepen in grote getale in de straten.
In het jaar dat Ahmadinejad werd “herkozen” zijn meer dan honderd demonstranten gedood, inclusief Neda, de conservatorium studente die het symbool werd van de Iraanse onderdrukking.
Amnesty International meldt dat 5000 mensen zijn gearresteerd sinds de verkiezingen. Velen zijn mishandeld of verkracht.
Valadbaygi denkt dat VN sancties niet genoeg zijn. “Ahmadinejad en zijn collegas moeten totaal worden uitgesloten door alle regeringen. We hebben verandering nodig in Iran”, hij vervolgt, “we willen een goed overheids systeem gekozen door het volk en voor het volk. Ik wil ademhalen, vrij uit spreken en in staat zijn om op straat de hand van mijn vriendin vast te kunnen houden. (The Sunday Times – 13 Juni, 2010)
