GENÈVE (27 april 2016) – Een groep van VN mensenrechten experts* heeft ervoor gewaarschuwd dat in Iran meer dan een dozijn politieke gevangenen, waaronder een aantal prominente mensenrechtenactivisten, advocaten en politieke activisten, het risico lopen in detentie te overlijden als gevolg van hun verslechterende gezondheidstoestand en de aanhoudende weigering van de Iraanse autoriteiten om hen een medische behandeling te doen ondergaan.
“De toestand van een aantal politieke gevangenen met ernstige gezondheidsproblemen is verergerd door hun detentie en door het herhaaldelijk ontzeggen van medische voorzieningen en de behandeling die ze dringend nodig hebben”, aldus de deskundigen.
“Het ontzeggen van medische zorg, fysieke mishandeling, hetzij in overvolle gevangenissen of in eenzame opsluiting en andere vormen van marteling en mishandeling stelt de gevangenen bloot aan het risico op ernstig letsel en de dood” aldus de experts, waarbij werd opgemerkt: “dergelijke tragedies, waarvan vele voorkomen hadden kunnen worden als de overheden de juiste zorg geboden hadden, komen helaas vaker voor in de Iraanse gevangenissen.”
De VN deskundigen wezen op de gevallen van de politieke gevangenen Mohammad Hossein Rafiee Fanood en Kamal Foroughi, mensenrechtenactiviste Nargis Mohammadi, advocaat Abdulfattah Soltani, blogger Hossein Ronaghi Maleki, dissidente geestelijke Sayed Hossein Kazemeyni Boroujerdi en fysicus Omid Kokabee.
De heer Kokabee werd in januari 2011 gearresteerd toen hij terugkwam van een studie in de Verenigde Staten en zit momenteel tien jaar gevangenisstraf uit wegens zijn vermeende ‘connecties met een vijandige overheid’. Bij hem werd nierkanker gediagnosticeerd en hij onderging onlangs een operatie waarbij zijn rechternier verwijderd werd, een procedure die vermeden had kunnen worden als hij tijdig een adequate behandeling had gekregen. Als de zorg eindelijk wordt verleend worden de patiënten, zoals in het geval van de heer Kokabee, vaak aan hun bed vastgeketend van en naar de gevangenis overgebracht.
“De situatie van deze gevangenen en het voortdurend veronachtzamen van hun gezondheid en welzijn door de Iraanse autoriteiten is volstrekt onaanvaardbaar,” benadrukten de experts. “Dit is vooral het geval gezien het feit dat ze naar verluidt allemaal zijn gearresteerd, opgesloten en veroordeeld uitsluitend wegens het vreedzame uitoefenen van hun fundamentele rechten en vrijheden.”
“We dringen er bij de autoriteiten op aan om vrijlating op medische of humanitaire gronden te overwegen voor de heer Kokabee en andere politieke gevangenen en om hun welzijn te waarborgen door regelmatige toegang tot medische zorg mogelijk te maken,” aldus de deskundigen.
De mensenrechtenexperts herinnerden de Iraanse regering aan hun verplichtingen op grond van internationale normen om het recht van de gevangenen op gezondheid te respecteren en hun een humane behandeling te garanderen. “Het niet verlenen van adequate medische zorg aan gevangenen is in strijd met de internationale verplichtingen van Iran inzake mensenrechten en met de nationale normen,” onderstreepten ze.
“We hebben herhaaldelijk de Iraanse autoriteiten erop attent gemaakt dat ze beschuldigd worden van het ontzeggen van toegang tot medische zorg aan gevangenen en ondermaatse detentieomstandigheden en hen aangespoord te beginnen aan veelomvattende gevangenishervormingen. Wij betreuren het dat de regering tot dusver heeft nagelaten om deze beschuldigingen naar behoren te onderzoeken en de nodige maatregelen te nemen,” besloten de mensenrechtenexperts.
(*) De deskundigen: de heer Ahmed Shaheed, speciale VN rapporteur over de situatie van de mensenrechten in de Islamitische Republiek Iran; de heer Dainius Puras, speciale VN rapporteur inzake het recht op het hoogst haalbare niveau van lichamelijke en geestelijke gezondheid; de heer Juan E. Méndez, speciale VN rapporteur inzake foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing; de heer Maina Kiai, speciale VN rapporteur over de rechten op vrijheid van vreedzame vergadering en vereniging; en de heer Seong-Phil Hong, voorzitter-rapporteur van de VN werkgroep inzake willekeurige detentie.
