zaterdag 13 augustus 2016 – Een deze week boven water gekomen audiobestand – geplaatst op een website van medestanders van Hossein Ali Montazeri, die een tijdlang gold als opvolger van Ruhollah Khomeini, de grondlegger van het theocratische regime – biedt naar verluidt een nieuwe kijk op zijn laatste verwoede poging om het aantal executies van politieke gevangenen in Iran in 1988 te beperken, deelde The Washington Post op 12 augustus mee.

‘Montazeri was niet langer de aangewezen opvolger van Khomeini,’ aldus The Washington Post. ‘Vervolgens werd hij tot staatsvijand verklaard en zes jaar lang onder huisarrest geplaatst.’

‘Er is nog altijd geen volledig onderzoek uitgevoerd naar wat de “doodscommissie” van Khomeini werd genoemd. Maar duizenden Iraniërs kwamen om het leven – door ophanging, doordat ze de kogel kregen, of in de Evin-gevangenis in Teheran,’ meldde The Washington Post.

Zo’n 30.000 politieke gevangenen die vastzaten, van wie het gros lid was van de voornaamste Iraanse verzetsbeweging, werden binnen een paar maanden geëxecuteerd.

The Washington Post vervolgde:

‘Naar mijn mening is de grootste, ten tijde van de Islamitische Republiek gepleegde misdaad, waarvoor de geschiedenis ons zal veroordelen, gepleegd door jullie,’ zegt Montazeri op de van juli 1988 daterende tape tegen een groep hooggeplaatste personen van justitie en de inlichtingendienst, onder wie de spionnenmeester Mostafa Pourmohammadi, die nu minister van Justitie is onder president Hassan Rouhani.

‘Wees bevreesd voor over vijftig jaar, wanneer de mensen hun oordeel zullen vellen over de leider [Khomeini] en zullen zeggen dat hij een bloeddorstige, wrede en moorddadige leider was… Ik wil niet dat hij zo de geschiedenis zal ingaan,’ voegde Montazeri eraan toe, die tientallen jaren een van Khomeini’s meest vertrouwde bondgenoten was alvorens hun wegen zich scheidden.

Er is een vertaling van de veertig minuten durende opname gemaakt door een oppositiegroep, de Nationale Verzetsraad van Iran, die kantoren heeft in Washington en andere steden. Vergelijkbare vertalingen zijn gemaakt door diverse andere organisaties, waaronder de Persian Service van de BBC.

The Washington Post schreef verder:

Montazeri’s zoon Ahmad zei dat functionarissen van de Iraanse inlichtingendienst hem woensdag hebben opgedragen het audiobestand van de website te verwijderen, maar het nieuws van de tape en de dingen die daarop te horen zijn hebben grote schokken teweeg gebracht in het Iraanse politieke landschap en hebben de discussie over de massale executies van politieke gevangenen in 1988 nieuw leven ingeblazen.

Voor de massale executies van politieke gevangenen in 1988, een misdaad tegen de menselijkheid, is in de voorbije dertig jaar amper aandacht geweest. Het is nog altijd een van de zwartste bladzijden in de recente geschiedenis van de mensheid, en een van de minst aan de kaak gestelde en besproken episodes.