23 juni 2020 – Het mandaat van de speciale VN-vertegenwoordiger voor de mensenrechten in Iran is met een jaar verlengd. Mensenrechtenorganisaties uit de gehele wereld hebben zich daarvoor ingezet.
Op 22 juni heeft de VN-Mensenrechtenraad in Genève een resolutie aangenomen waarmee het mandaat van de speciale VN- vertegenwoordiger voor de mensenrechten in Iran met een jaar is verlengd. Daarmee geldt Iran als een land waar de mensenrechtensituatie extreem slecht is en een voortdurend internationaal toezicht noodzakelijk maakt.

Sinds juli 2018 is Prof. Javaid Rehman (foto) de speciale VN-vertegenwoordiger voor mensenrechten in Iran. Rehman is hoogleraar internationale mensenrechten en islamitisch recht aan een Londense universiteit. Hij heeft de opdracht om de mensenrechtensituatie in Iran te onderzoeken en daarover elk halfjaar aan de VN-Mensenrechtenraad en de Algemene Vergadering van de VN te rapporteren.
Met het oog op de toenemende schendingen van de mensenrechten in Iran hebben mensenrechtenorganisaties uit de gehele wereld zich ingezet voor de verlenging van het mandaat. Tot de landen die zich daarvoor bij de VN sterk gemaakt hebben behoren ook Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.
Speciale VN- vertegenwoordigers zijn er alleen voor landen waar de zwaarste schendingen van de mensenrechten aan de orde van de dag zijn. De verlenging van het mandaat is een duidelijk signaal aan het regime in Teheran dat de wereldgemeenschap concrete maatregelen verwacht om de mensenrechtensituatie in Iran te verbeteren.
Daardoor neemt de internationale druk over mensenrechtenkwesties op de machthebbers in Teheran toe. Het is voor de bevolking in Iran een effectieve steun dat de wereldgemeenschap de situatie in het land nauwgezet in de gaten houdt.

Rehman heeft zijn halfjaarlijkse rapport, waarin aanhoudende zware schendingen van de mensenrechten in Iran worden gedocumenteerd, al op 9 maart 2020 voorgelegd aan de VN-Mensenrechtenraad in Genève. De zitting van de VN-Mensenrechtenraad werd echter half maart vanwege de coronacrisis onderbroken en pas in juni voortgezet.
In zijn halfjaarlijkse rapport toont de VN-deskundige zich geschokt over het dodelijke geweld waarmee het regime in Teheran in november 2019 op de burgerprotesten reageerde. Volgens rapporten van mensenrechtengroepen werden in november in heel Iran 1500 mensen gedood doordat regeringstroepen vreedzame demonstranten beschoten. Duizenden demonstranten werden gevangen genomen.
Javaid Rehman wijst er in zijn rapport op dat vele gevangenen door middel van folteringen gedwongen werden om schuld te bekennen en vervolgens via oneerlijke rechtszaken uitsluitend op grond van deze valse bekentenissen tot zware straffen veroordeeld zijn.