Een geheim rapport dat naar de Britse omroep BBC is gelekt, bevestigt wat mensenrechtenactivisten in het najaar van 2022 al hadden gemeld: de 16-jarige Nika Shakarami werd tijdens een protestdemonstratie in Teheran door troepen van het regime ontvoerd, verkracht en vermoord. Het Iraanse regime beweerde dat de studente zelfmoord had gepleegd.
Het geheime document, dat maandenlang door BBC-journalisten werd onderzocht en beoordeeld, vat de ondervragingsprotocollen samen met betrekking tot de dood van Nika Shakarami. Het document geeft details over de omstandigheden van haar moord en de vermeende daders.
Nika Shakarami nam op de avond van 20 september 2022 deel aan een protestdemonstratie tegen het regime in Teheran, zoals blijkt uit een video van de demonstratie. De repressieve troepen van het regime gebruikten geweld tegen de demonstranten en ontvoerden de 16-jarige. Na enkele dagen van onzekerheid vonden de ouders het lichaam van hun dochter in een mortuarium. De sporen van de mishandeling, waaraan Nika was blootgesteld, wezen al op een moord op haar door de strijdkrachten van het regime. Het regime ontkende echter elk verband tussen haar dood en de protesten en beweerde dat de studente zelfmoord had gepleegd.
Ook mensenrechtenactivisten en Iraanse ballingen in Duitsland vestigen herhaaldelijk met wakes de aandacht op de moord op demonstranten in Iran. Een van de slachtoffers is de 16-jarige Nika Shakarami.
Het rapport, onderzocht door de BBC, geeft de schuld aan een paramilitaire taskforce van het regime, Team 12 genaamd, voor de dood van Nika. Na haar arrestatie werd Nika naar verluidt achter in een vrachtwagen gegooid die haar naar de beruchte Evin-gevangenis zou brengen.
Tijdens de rit naar de gevangenis is in ieder geval één van de drie leden van Team 12 die met de gearresteerde vrouw achterin de vrachtwagen zaten, seksueel misbruikt. Nika zou zich tegen de aanvallen hebben verzet, ook al waren haar handen vastgebonden. Vervolgens werd ze geslagen met knuppels en geschopt.
Volgens dit rapport vroeg de leider van Team 12, die het voertuig bestuurde, niet wat er na de reis gebeurde. Hij vroeg alleen of ze nog ademde. Eén van de hulpdiensten antwoordde: “Nee, ze is dood.” Nika’s levenloze lichaam werd vervolgens door haar moordenaars op straat onder een snelweg in Teheran gegooid.
Volgens de BBC blijkt uit het rapport dat de mishandeling van het aanvalsteam de dood van Nika heeft veroorzaakt. Alle leden van het beschuldigde Team 12 worden genoemd in het document. Tijdens de gewelddadige onderdrukking van de vrijheidsprotesten in het najaar van 2022, die door de VN werden omschreven als een misdaad tegen de menselijkheid, werden talloze demonstranten, waaronder minderjarigen, op brute wijze vermoord. Geen van de daders of verantwoordelijken werd in Iran ter verantwoording geroepen.
Prof. Javaid Rehman, de speciale VN-rapporteur voor de mensenrechtensituatie in Iran, heeft herhaaldelijk bevestigd dat de gewelddadige daden gepleegd door het Iraanse regime bij het onderdrukken van burgerprotesten neerkomen op misdaden die vallen onder het internationaal recht. Het zijn ook misdaden tegen de menselijkheid. Daarom moeten deze misdaden internationaal vervolgd worden. De VN-expert is van mening dat internationaal onderzoek en juridische actie gebaseerd op het beginsel van universeel recht, noodzakelijk zijn om een einde te maken aan de straffeloosheid voor internationale misdaden in Iran.
‘ Iraanse agenten mishandelden en doodden 16-jarige demonstrante’ (nos.nl)
30 april 2024 – ‘Iraanse agenten mishandelden en doodden 16-jarige demonstrante’
Iraanse veiligheidsdiensten hebben het 16-jarige meisje Nika Shakarami twee jaar geleden aangerand en vermoord. Dat zegt de BBC, dat geheime documenten in handen heeft en maanden onderzoek deed naar de zaak.
Nika Shakarami verdween op 20 september 2022 in de Iraanse hoofdstad Teheran nadat zij mogelijk had meegedaan aan een protest tegen het regime. De protesten waren door het hele land en ontstonden nadat Mahsa Amini door de religieuze politie was doodgeslagen omdat ze haar verplichte hijab (hoofddoek) niet goed zou hebben gedragen.
Het lichaam van Shakarami werd negen dagen later gevonden. Volgens de lezing van het Iraanse regime was ze overleden door zelfmoord.
Undercoveragenten
De BBC meldt nu dat die lezing niet klopt. De Britse omroep beschrijft in detail wat er de laatste uren voor Shakarami’s dood is gebeurd. Uit de geheime documenten, gericht aan de opperbevelhebber van de Revolutionaire Garde, blijkt dat Shakarami al voordat ze verdween in de gaten werd gehouden door undercoverdiensten. Zo werd de tiener voor haar verdwijning gefilmd tijdens een protest waar ze hijabs in brand stak, terwijl anderen om haar heen “dood aan de dictator” scandeerden.
Een van de undercoveragenten, vermomd als demonstrant, probeerde Shakarami te arresteren, maar ze wist te vluchten. Een uur later werd ze alsnog gearresteerd en in een busje gezet.
De undercoveragenten zochten vervolgens een gevangenis om Shakarami naartoe te brengen, maar kregen meermaals ‘nee’ te horen. Het hoofdkwartier van de Revolutionaire Garde beval de agenten om Shakarami naar de beruchte Evin-gevangenis te brengen.
Mishandeld en aangerand
Volgens de agenten, van wie de BBC alle namen heeft, schreeuwde en vloekte Shakarami constant en werd ze in de donkere achterbak van het busje aangerand en mishandeld met knuppels en tasers. Ondanks dat ze geboeid was en sokken in haar mond had, wist ze terug te vechten. In de verklaring zegt een van de undercoveragenten dat hij zichzelf moest verdedigen.
Shakarami overlijdt uiteindelijk in het busje, waarna haar lichaam wordt gedumpt. Een agent omschrijft dat haar gezicht “er niet goed uit zag” en dat ze het bloed op haar hoofd nog hebben verwijderd.
Een maand na de dood van Shakarami meldde de Iraanse staatstelevisie dat na onderzoek was gebleken dat de tiener van een gebouw was gesprongen. De familie van Shakarami vertelde dat ze het lichaam in het mortuarium maar enkele seconden mochten zien. Ook werd een tante gedwongen op tv te zeggen dat Shakarami zelfmoord had gepleegd.
Iran antwoordt niet
Het lichaam van het meisje werd overgebracht naar het geboortedorp van haar vader, maar zou later door de Iraanse geheime dienst zijn verplaatst, meldt de BBC. Op vragen van de Britse omroep is door de Iraanse autoriteiten niet gereageerd.
Bij de grootschalige, maandenlange protesten in 2022 grepen Iraanse ordediensten regelmatig hard in en werden duizenden mensen opgepakt. Volgens mensenrechtenorganisaties zijn er vijfhonderd demonstranten omgekomen. Deze maand maakte Iran bekend de hoofddoekplicht strenger te gaan handhaven. Ook dat leidde tot protesten.