19 mei 2023 – Amnesty International: “We zien momenteel een ongekende golf van executies in Iran. De VN gaan ervan uit dat er dit jaar al zeker 209 mensen zijn geëxecuteerd in Iran. De internationale gemeenschap moet de politiek-diplomatieke druk op de Iraanse regering merkbaar opvoeren en fel ageren voor het recht op leven.”
Het nieuwe rapport van Amnesty International over de toepassing van de doodstraf wereldwijd documenteert ten minste 576 executies in Iran in 2022. Dat is tweederde van alle wereldwijd bekende executies. Volgens Amnesty International bleef het regime in Iran de doodstraf gebruiken als politiek repressiemiddel en voerde het disproportionele executies uit van leden van etnische minderheden.

Iran: 83 procent meer executies dan vorig jaar – vrouwen en minderjarigen onder de slachtoffers
Het aantal bekende executies in Iran steeg van 314 in 2021 naar 576 in 2022, een stijging van 83 procent. Volgens mensenrechtenactivisten is het aantal niet aangegeven slachtoffers van executies in Iran nog hoger. In het Amnesty-rapport staan 883 mensen vermeld die het afgelopen jaar wereldwijd zijn geëxecuteerd. Onder hen waren dertien vrouwen. Twaalf van hen werden geëxecuteerd in Iran.

Volgens het rapport zijn in 2022 in Iran vijf mensen geëxecuteerd die jonger waren dan 18 jaar op het moment van het misdrijf waarvoor ze werden veroordeeld. Amnesty gelooft dat er in Iran nog meer personen in de dodencel zitten die als minderjarige een misdrijf pleegden.

Het VN-Verdrag inzake de rechten van het kind en het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten verbieden onveranderlijk en ten strengste het gebruik van de doodstraf tegen minderjarigen. Toch is Iran het land met de meeste geëxecuteerde minderjarigen ter wereld.

In het rapport van Amnesty wordt ook opgemerkt dat de doodvonnissen in Iran zijn opgelegd na processen die niet voldeden aan de internationale normen voor een eerlijk proces. “Bekentenissen” verkregen door marteling of andere vormen van mishandeling werden gebruikt om mensen te veroordelen en de doodstraf op te leggen.

Tientallen mensen zijn ernstig bedreigd met de doodstraf in verband met de protesten

Julia Duchrow, plaatsvervangend secretaris-generaal van Amnesty International in Duitsland, zei op 16 mei 2023: “De Iraanse leiding is verantwoordelijk voor 65 procent van de executies die het afgelopen jaar over de hele wereld bekend zijn geworden. De Iraanse justitie heeft al zeker vier demonstranten geëxecuteerd in een poging een gewelddadig einde te maken aan de massaprotesten voor ‘Women, Life, Freedom’. In verband met de protesten riskeren nog tientallen mensen de doodstraf. We zijn momenteel getuige van een ongekende golf van executies in Iran. De VN schat dat er dit jaar zeker 209 mensen zijn geëxecuteerd in Iran. De internationale gemeenschap moet de politiek-diplomatieke druk op de Iraanse regering merkbaar opvoeren en krachtig campagne voeren voor het recht op leven.”

De Duitse staatsburger Jamshid Sharmahd wordt geëxecuteerd in Iran nadat zijn doodvonnis op 26 april door het Hooggerechtshof van het land werd bevestigd. Duchrow eist: “De federale regering moet de politieke druk merkbaar opvoeren. De detentie van Jamshid Sharmahd was willekeurig en het doodvonnis is een farce. Annalena Baerbock moet zich inzetten voor de onmiddellijke vrijlating van Sharmahd.’

In het rapport van 2022 merkt Amnesty International op: “Steeds meer landen over de hele wereld schaffen de doodstraf af. In december 2022 steunde een ongekend aantal van 125 VN-lidstaten tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties een resolutie waarin werd opgeroepen tot de invoering van een wereldwijd moratorium op executies, met als doel de totale afschaffing van de doodstraf.”

Amnesty zegt dat de wereld zonder meer verder verwijderd is van de doodstraf als strafmiddel in 2022. De landen die wereldwijd verantwoordelijk zijn voor de meeste executies – waaronder Iran – behoren nu duidelijk tot een geïsoleerde minderheid met hun brute acties.